فضا نگهدارنده

فضانگهدارها

فضانگهدارها، فضا را برای رویش دندان‌های دائمی حفظ کرده و در صورتی که دندان شیری کشیده شود، باید با مراجعه به متخصص دندانپزشک اطفال، از این فضانگهدارها استفاده کرد. معمولا دندانپزشکان توصیه می‌کنند برای اینکه دندان کودکان به صورت مرتب رشد کند پس از افتادن دندان شیری از آن‌ها استفاده شود. انواع فضانگهدارنده دندان به دو صورت ثابت و متحرک وجود دارند که دندانپزشک کودکان با تشخیص خود از آن‌ها برای جلوگیری از نامرتبی و بی‌نظمی دندان کودکان استفاده می‌کند. والدین باید توجه داشته باشند که به صورت مرتب کودک خود را برای معاینه و بررسی روند درمان با این دستگاه به دندانپزشکی کودکان ببرند.

دلایل استفاده از فضانگهدارنده دندان کودکان چیست؟

• برخورد ضربه به دندان و افتادن دندان بر اثر آن ضربه
• کشیدن دندان به دلیل پوسیدگی زیاد
• ابتلا به بیماری‌های خونی و متابولیسمی که منجر به افتادن زود هنگام دندان کودک می‌شود.

مراقبت‌های فضانگهدار

پس از قرار دادن این دستگاه در دهان کودک ممکن است مدتی طول بکشد تا کودک به آن عادت کند. در این مدت دندانپزشک کودکان باید مراقب وضعیت دندانی کودک باشد و حفظ بهداشت دهان و دندان کودک را به والدین توصیه کنند. در این مدت باید رشد فک و دندان‌ها مورد بررسی قرار بگیرد و در فواصل زمانی مشخص باید فضانگهدارها تنظیم گردد و در صورتی که آسیب دیده است به آن رسیدگی شود.

انواع فضانگهدارها

فضانگهدار ثابت

• این نوع فضانگهدار از فضا نگهدارنده متحرک پر کاربردتر می‌باشد.
• یک نوع از فضانگهدارهای ثابت بند و لوپ است که از یک سیم فولادی ساخته شده و با یک حلقه بر روی دندان کنار فضای خالی ثابت می‌ماند.
•  نوع دیگر فضا نگهدار ثابت Distal Shoe می‌باشد که در زیر لثه قرار می‌گیرد، این نوع فضانگهدار زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که دندان اسباب شیری قبل از رویش نخستین دندان آسیاب از دست رفته باشد.
• قابل ذکر است فضا نگهدارهای ثابت در دو نوع یک طرفه و دو طرفه وجود دارد.

همانطور که گفتیم فضانگهدار ثابت انواع متفاوتی دارد که در ادامه مقاله درباره آن‌ها توضیحاتی را مطرح می‌کنیم.

1.فضانگهدار یک طرفه

این نوع فضانگهدار (بند و لوپ) با هدف باز نگه داشتن فضا برای رشد یک دندان در یک سمت دهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع فضانگهدار از یک سمت به دور دندان حلقه شده و باعث حفظ فضای دندان می‌شود.

2. فضانگهدار دو طرفه

این نوع فضانگهدار جزء پرکاربردترین نوع فضانگهدار ها محسوب می‌شود و با استفاده از نوارهای مخصوص (باندها) به دندان‌های عقب متصل می‌شود و سیم پیوند دهنده نیز دقیقا زیر دندان‌های ثنایی پایین قرار می‌گیرد. بهتر است بدانید به این نوع فضانگهدار قوس زبانی نیز می‌گویند. با استفاده از این نوع فضانگهدار دیگر نیازی به استفاده از دو فضانگهدار یک طرفه نمی‌باشد و این دستگاه زمانی که بیش از یک فضای خالی در دهان وجود داشته باشد کاربرد دارد. قابل ذکر است پس از قرار گرفتن این دستگاه در دهان از دست زدن به آن پرهیز کنید چرا که ممکن است باعث شود دندان‌های ثنایی پایین به سمت جلو حرکت کند و آن‌ها را قبل از ثابت نگه داشتن مرتب‌ می‌نماید.

از این نوع فضانگهدار معمولا برای نخستین دندان‌های
آسیاب دائمی که هنوز رشد نکرده است استفاده می‌شود.

 این دستگاه نسبت به سایر فضانگهدار ها دارای
کمی پیچیدگی می‌باشد چرا که سر فلزی آن در خط لثه قرار می‌گیرد تا مانع از بسته
شدن فضا شود.

دندانپزشک اطفال، روند پیشرفت رویش دندان آسیاب دائمی
را به طور دقیق تحت نظر قرار می‌دهد تا دندان به درستی رشد کند.

فضا نگهدار متحرک

 فضانگهدار متحرک همانند پلاک نگهدارنده متحرک
می‌باشد، در این روش دندان مصنوعی با بلوک پلاستیکی در فضای خالی قرار داده می‌شود
تا فضا برای رویش دندان دائمی حفظ گردد. این وسایل زمانی که بیش از یک دندان شیری
قبل از رویش دندان‌های پیشین فک پائین از دست رفته باشند، استفاده می‌شوند.
فضانگهدار متحرک برای کودکان بزرگتر که مسئولیت پذیرتر هستند بیشتر مورد استفاده
قرار می‌گیرد.

جایگذاری دستگاه فضانگهدار

 در این مواقع پس از تشخیص دندانپزشک برای نصب
فضانگهدار در دهان ابتدا از دندان‌های کودک یک قالب تهیه می‌شود و پس از آن برای
تهیه فضانگهدار به لابراتوار ارسال می‌شود. به این نکته توجه داشته باشید که متخصص
دندانپزشکی کودکان با توجه به نوع دندان و جایگاه دندان نوع فضانگهدار را انتخاب
می‌کند. پس از آماده شدن فضانگهدار دندانپزشک آن را در دهان کودک قرار داده و نکات
مراقبتی از آن را به والدین و کودک توضیح می‌دهد.

مدت زمان استفاده از
فضانگهدارها چقدر می‌باشد؟ باید بگوییم که این
دستگاه به طور دائمی در دهان باقی نمی‌ماند و فقط تا زمان جوانه زدن دندان دائمی
در دهان موجود است.